Arin Gölü (Bitlis) ve Çevresindeki Su ve Toprak Örneklerinde Radyoaktivite ve Ağır Metal Analizi
Özet Doğada toprak, kaya ve sularda doğal olarak bulunan radyoaktif elementler belirli bir çevresel radyoaktivite seviyesi oluşturur. Bu seviye yüksek olduğu durumlarda hem insan sağlığı hem de çevre adına risk oluşturmaktadır. Bu nedenle radyoaktivite seviyelerin belirlenmesi önemlidir. Ayrıca toprak, kaya ve su gibi maddelerde bulunan ağır metallerin oranlarının belirlenmesi de risk durumlarının tespiti için önemli ve gereklidir. Farklı doğa olayları sonucu ortaya çıkan çukurların su ile dolmasından göller oluşur. Göller kapalı havza ve açık havza olarak şekillenir. Göl, çevresindeki su kaynaklarından beslenir. Göl ve çevresinde su ve toprak özelliklerinin incelenmesi bölge habitatı için önemli ve gereklidir.Bitlis ili sınırları içerisinde bulunan Arin gölündeki radyasyon riskini, ağır metal değerlerini belirlemek ve radyoaktivite seviyesine bir veri tabanı oluşturmak amacıyla belirlenen farklı noktalardan numune alınarak radyoizotop ve ağır metal analizleri yapılacaktır. 238U, 232Th ve 40K radyoizotoplarının aktivite konsantrasyonları, HPGe gama spektroskopi sistemi ile belirlenecektir. Radyum eşdeğer aktivitesi, absorblanmış doz oranı, yıllık etkin doz oranı ve tehlike indeksi değerleri her bir örnekleme noktası için aktivite değerleri kullanılarak hesaplanacaktır. Ayrıca numune alınan noktalarda çevresel gama doz değeri de ölçülecektir. Beraberinde alınan su örneklerinde, AlphaGuard aktif radon gazı ölçüm sistemleri kullanılarak, aktif radon ölçümü yapılacak ve böylece radon aktivite konsantrasyon değeri de belirlenecektir. Belirlenen elementler için ICP-MS cihazı kullanılarak analiz sonucunda numunelerdeki ağır metal seviyeleri tespit edilecektir.Elde edilen sonuçlar ile Arin gölü ve çevresinde hem ağır metal hem de radyoaktif kirlilik seviyesinin çevresel ve sağlık üzerindeki etkisi incelenecektir. Literatürdeki çalışmalar ile farklı bölgelerde yapılan analiz sonuçlarının karşılaştırılması yapılacaktır.
Tamamlandı
22.08.2022
27.02.2024
21662.7
TÜRK LİRASI
Yürütücü
Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi