YOKSULLUK VE İŞSİZLİK GÖSTERGELERİ TEMELİNDE TÜRKİYENİN REFAH HARİTASININ ÇIKARILMASI
Sosyal politika alanında her dönemde önemini koruyan ve önemi gün geçtikçe daha da artmakta olan “ refah tipolojileri” kavramını irdeleyerek Türkiye’deki işsizlik ve yoksulluk göstergeleri temel alınarak refah konularında literatüre önemli katkılar yapmak hedeflenmektedir. Bu tezde de; refah devleti modelleri çerçevesinde refah tipolojilerinin refah devleti modellerinde, Türkiye açısından tümevarım yöntemi ele alıp incelenecektir. Yapılan araştırmalar sonucunda; kaç tür refah tipolojileri olduğu, hangi bölgelerin hangi refah tipolojileri altında yer aldığı ve refah devlet modellerinin oluşumunda nasıl bir rol oynadığını bölgesel refah tipolojileri temalı Türkiye’nin bölgesel haritası örneğinde tespit etmek hedeflenmiştir. Farklı refah tipolojileri sınıflandırmaları esas olarak ulusal düzeydeki sistemleri ele alırken, yerel düzeyler ayrıntılı olarak ele alınmamıştır. Bazı ülkelerde benimsenen refah reformu önlemleri, yerel düzeyde daha fazla özerkliğe yol açmıştır. Bu nedenle yerel yönetimler farklı sosyal politikalar benimsemiş ve çeşitli refah hizmetleri geliştirmiştir. Bu tezde de Türkiye örneğini ele almakta ve bir refah tipolojilerini yalnızca ulusal düzeyi dikkate alarak sınıflandırmanın, sınıflandırmayla gerçekten ilgili olan önemli yerel özelliklerin gözden kaçırılmasına yol açabileceğini göstermektedir. Tezin araştırma yönteminde öncelikle Türkiye İstatistik Kurumundan (TÜİK) alınan veriler ile 2000-2021 yılları arası göz önünde
bulundurularak kümeleme analizi yapılacaktır. İkinci aşamada İBBS göre Türkiye’yi 21 (yirmi bir) bölgeye ayırarak karşılaştırmalı örnek olay analizi nitel veri yöntemi ile incelenecektir. Araştırmanın ilk aşamasında Sivil Toplum Örgütleri (STK)’ların yazılı materyalleri üzerine içerik analizi yapılacaktır. Bu analizin hedefi, STK’ların yaptıkları yardımlar doğrultusunda gelir düzeyi olmayan veya daha düşük olan vatandaşlara yapılan yardımlar çerçevesinde refah politikalarını nasıl değerlendirdiklerini belirlemektir. Araştırmanın kuramsal çerçevesi doğrultusunda belirlenen kritere göre (katılım yapısı, aktivite türleri, kapasite, çalışma alanları, üye sayısı ve refah politikalarının yaygın olduğu) insani yardım dernekleri temel alınarak her ilden üç (3) STK ile birlikte toplamda iki yüz kırk üç (243) STK seçilecektir. Bir sonraki aşamada, seçilen STK’ların gönüllüleri ve üyeleri ile yarı yapılandırılmış mülakatlar yapılacaktır. Her STK’dan 1 çalışan/yönetici ile mülakat yapılacaktır. Mülakatlara eş zamanlı olarak katılımcı gözlem yöntemi ile de veri elde edilecektir. Her STK’nın, içerik analizi ve ilk mülakatlardan elde edilen bilgiler doğrultusunda, bir etkinliği belirlenerek katılımcı gözlem yolu ile takip edilecektir. STK’ların insani dernek yardımlarında yaptıkları sosyal yardımlar ile refah tipolojilerinden Türkiye’nin refah politikasının nasıl etkilediği irdelenecektir.