Amaç: Bu araştırma ile hastanelerde hizmet veren hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı ile ilgili bilgi ve davranışları incelenip, atılması gereken adımların belirlenmesi amaçlanmaktadır. Yöntem: Araştırma, 01.08.2020- 01.03.2021 tarihleri arasında Doğu Anadolu Bölgesinde bulunan bir devlet hastanesinde çalışan 254 hemşire ile yapılmıştır. Çalışmada 18 soruluk anket formu araştırmacı tarafından hemşirelere uygulanarak toplanmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler (sayı, yüzde, azalma, standart sapma), Independent Sample t -Testi, ikiden fazla grup için ANOVA ve ki-kare analizi uygulanmıştır. Bulgular: Araştırma sonucunda, Hasta adına istenilen ilaçlarda yanlış veya etkileşim olabileceği düşünülen durumlarda hemşirelerin %93,3'ünün hekim /eczacı ile iletişime geçtikleri; %87,3'nin hizmet içi eğitim aldığı; %67, 3'ünün uygulama öncesinde hastanın ilaç ve besin allerjisi olup olmadığını sorguladığı belirlenmiştir. Ayrıca %74,0'nün ihtiyaç halinde kullanılmak üzere bulundurulan ilaçları saklama koşullarına uygun şekilde sakladığı, %86,6'sının son kullanım tarihi takibini yaptığı, %71,7'nin hastaya ilaçların kullanım şekilleri ile ilgili eğitim verdiği ve %38,6'sının beklenmeyen yan etki bildirimini yaptığı saptanmıştır. Yapılan istatiksel analizde hemşirelerin yaşı, eğitimi, deneyimli olma durumu ile akılcı ilaç kullanımı arasında anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca poliklinikte görev alan hemşire ile yoğun bakım da görev alan hemşirenin akılcı ilaç kullanımı arasında anlamlı bir farklılık olduğu, hemşirenin ilaç uygulamadan önce hastanın ilaç ve besin alerjisi öyküsünün sorgulama durumları ile çalıştıkları birim arasında anlamlı zayıf bir farklılık olduğu, yapılacak ilaç uygulamasından önce hastanın ilaç ve besin alerjisi öyküsünün sorgulama durumu ile hizmet içi eğitime katılma durumu arasında zayıf fakat anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.005). Hizmet içi eğitime katılan hemşirelerin %90,6' sının, ilaç uygulama öncesinde hastanın anamnezinde ilaç ve besin alerjisi öyküsü sorguladığı belirlenmiştir. Sonuç: Hemşirelerin akılcı ilaç kullanımı konusunda bilgi eksikliği ve ilaç uygulama hataları bulunmaktadır. Hastanede yoğunluğu fazla olduğu birimlerde sürekli olarak danışman eczacılık hizmeti sunulması ya da akılcı ilaç danışma birimlerinin kullanarak bu birimlerin aktif kullanılmasının sağlanması önerilebilir, hata oranlarını düşürerek hasta güvenliği ve maliyet etkin pozitif katkılar sağlayacağı önerilmektedir. Kurulacak olan bu birimler hata oranlarını düşürecek, hasta güvenliğini artıracak ve hizmetin maliyet etkin verilmesini kolaylaştıracaktır. Anahtar Kelimeler: Akılcı İlaç Kullanımı, Hemşire, Hastane
Purpose: In this study, it is aimed to examine the knowledge and behaviors of nurses serving in hospitals about rational drug use and to determine the steps to be taken. Method: The research was conducted with 254 nurses working in a state hospital in the Eastern Anatolia Region between 01.08.2020 and 01.03.2021. In the study, a questionnaire with 18 questions was collected by the researcher by applying it to the nurses. Descriptive statistics (number, percentage, decrease, standard deviation), Independent Sample t-Test, ANOVA for more than two groups, and chi-square analysis were used in the analysis of the data. Results: As a result of the research, 93.3% of the nurses contacted the physician / pharmacist in cases where it is thought that there may be an incorrect or interaction in the drugs requested on behalf of the patient; 87.3% received in-service training; It was determined that 67.3% of them questioned whether the patient had drug and food allergy before the application. In addition, 74.0% kept the drugs to be used in case of need in accordance with the storage conditions, 86.6% followed the expiration date, 71.7% provided training to the patient about the use of drugs, and 38.6% It was determined that ' had reported unexpected side effects. In the statistical analysis, it was determined that there was no significant relationship between the age, education, experience of nurses and rational drug use. In the statistical analysis, it was determined that there was no significant relationship between the age, education, experience of nurses and rational drug use. In addition, there is a significant difference between the rational drug use of the nurse working in the outpatient clinic and the nurse working in the intensive care unit, there is a weak difference between the nurse's questioning the patient's drug and food allergy history before administering the drug and the unit they work in. A weak but significant correlation was found between the questioning of the food allergy history and participation in in-service training (p<0.005). It was determined that 90.6% of the nurses who participated in the in-service training questioned the history of drug and food allergy in the patient's anamnesis before drug administration. Conclusion: There is a lack of knowledge of nurses about rational drug use and medication errors. It can be suggested to provide consultancy pharmacy services continuously in the units with high density in the hospital or to ensure the active use of these units by using rational drug counseling units, it is suggested that it will provide positive contributions to patient safety and cost-effectiveness by reducing error rates. These units to be established will reduce error rates, increase patient safety and facilitate cost-effective service delivery. Keywords: Rational Drug Use, Nurse, Hospital