Türkiye'de 1999 Marmara Depremi'nden itibaren afet ve acil durumlarda psikososyal destek uygulamalarının gelişimi The development of applications of psychosocial support in disaster and emergency in Turkey since 1999 Marmara Earthquake

MUHARREM SERHAT / 2021 - Türkçe - Yüksek Lisans

Yaşamı olumsuz etkileyen ve çok yönlü sorunlara neden olan afet ve acil durumlardan korunmak ve etkilerini azaltmak amacıyla, birçok disiplin tarafından çalışmalar yürütülmektedir. Afet ve acil durumlarda psikososyal destek ile ilgili çalışmaların önemi ise 1999 Marmara Depremi sonrasında hissedilmiştir. 1999 yılı ve sonrasında yaşanan afet ve acil durumlarda psikososyal destek uygulamaları yapılmış ancak afet ve acil durumların özgünlüğü ve afet yönetiminin yapısal sorunları nedeniyle, sunulan hizmetlerde bir standartlaşma sağlanması mümkün olmamıştır. 2009 yılında, Afet ve Acil Durum Yönetim Dairesi Başkanlığı'nın (AFAD) kurulması ile birlikte afet yönetiminde yaşanan değişimler, psikososyal destek uygulamalarına da etki etmiştir. Afet yönetimi alanında yaşanan bu gelişmelerin, bir alt disiplin olarak, psikososyal destek uygulamalarına yaptığı etkinin değerlendirilmesi ihtiyacı oluşmuştur. Bu çalışmada, afet ve acil durumlarla ilgili kavramlar ile psikososyal desteğin kapsamı belirtilerek, 1999 Marmara Depremi'nden günümüze kadar gerçekleştirilen psikososyal destek çalışmaları, kurumsal raporlar, alan araştırmaları ve internet kaynaklarından elde edilen veriler doğrultusunda değerlendirilmiştir. Psikososyal destek çalışmalarının zayıf yönleri tespit edilerek, çalışmaların geliştirilebilmesi için önerilere yer verilmiştir.


Studies are carried out by many disciplines in order to prevent and reduce the effects of disasters and emergencies that affect life negatively and cause multi-faceted problems. The importance of the studies on psychosocial support was felt after the 1999 Marmara Earthquake. Psychosocial support was implanted in disaster and emergency situations in 1999 and beyond, but it was not possible to standardize the services provided due to the originality of disaster and emergency situations. In 2009, there was need to establish Disaster and Emergency Management Department (AFAD) and to evaluate the changes in the management of disaster management of disaster management and the psychosocial support applications. In this study, the concepts related to disaster and emergency situations and the scope of psychosocial intervention have been stated and the evaluation of psychosocial intervention studies since 1999 Marmara Earthquake has been made and suggestions have been made about psychosocial intervention studies.